اکراه در عقد نکاح و نظر قانونگذار

به گزارش کالارنا، در صورتی که در عقد ازدواج با عدم خواست و رضایت یکی از دو طرف روبه رو باشیم، عقد ازدواج معتبر نیست و باید منتظر ماند که آیا شخص اکراه شده بعد از اینکه کراهت، از بین رفت برای اجرای عقد با اراده خود رضایت می دهد.

اکراه در عقد نکاح و نظر قانونگذار

امروزه به دلیل ارتقاء سطح دانش و فرهنگ افراد جامعه، کمتر و شاید نامحسوس تر با این موضوع روبرو می شویم که زن یا مردی در اثر تهدید و اکراه به عقد ازدواج یکدیگر درآیند. اما به فرض وقوع چنین ازدواجی شاید به دلیل ناآگاهی افراد از حقوق خود ابتدا ممکن است چنین به نظرشان برسد که ازدواج واقع شده صحیح است و از نظر حقوقی ایرادی ندارد. در واقع برای تشکیل یک رابطه حقوقی موثر، وجود اراده دو طرف شرط اساسی است ولی اثربخشی اختیارات افراد بسته به این است، که اراده ها از رضایت و میل باطنی آن ها نشات گرفته باشد. این قاعده در هر عقدی از جمله عقد ازدواج صدق می کند. در خبرنگاران موضوع اکراه در عقد نکاح بررسی شده است.

اکراه در عقد نکاح

اکراه، وادار کردن دیگری به انجام دادن یا ترک کاری است که از آن کراهت دارد. تفاوت اصلی اجبار و اکراه در این است که در اکراه اراده شخص سلب نشده و او آزادی و اختیار دارد ولی نتیجه پیروی نکردن از خواست اکراه کننده به قدری شدید و وخیم است که شخص تسلیم او می شود. در چنین شرایطی قانونگذار این امکان را فراهم کرده که شخصی که مورد تهدید قرار گرفته بتواند برای اقدامی که از روی تهدید انجام داده تصمیم بگیرد، یعنی آن را قبول کرده یا رد کند. بدیهی است که از نظر قاضی، ازدواج اجباری باطل است. اکراه ممکن است با توجه به اوضاع و احوال یا شهادت اطرافیان مبنی بر وجود اکراه و اجبار و سایر دلایل ثابت شود ولی گاهی به دلیل نبود دلایل کافی، اثبات این امر بسیار سخت است. باید در نظر داشت که از نظر قانونی این وضع مطلق نیست و شخص تهدید شده می تواند عقد ازدواج را قبول یا رد کند. در صورتی که شخص تهدید شده نکاح اکراهی را رد کند، عقد نکاح از ابتدا باطل است.

رضایت زوج ها شرط صحیح بودن ازدواج

طبق قانون مدنی، در صورتی که در عقد ازدواج با عدم خواست و رضایت یکی از دو طرف روبه رو باشیم، عقد ازدواج معتبر نیست و باید منتظر ماند که آیا شخص اکراه شده بعد از اینکه کراهت، از بین رفت برای اجرای عقد با اراده خود رضایت می دهد. یعنی به اصطلاح آن را تنفیذ می کند یا اینکه راضی نشده و حاضر به برقراری رابطه ازدواج نیست و آن را رد می کند.

ثمره ای که از این بحث حاصل می شود، این است که روابط حقوقی افراد دست خوش تهدیدات و فشارهای خارجی وارده بر آنها نشود و قانونگذار در صدد حمایت از اشخاصی باشد که بر اثر اکراه و تحمیل، تن به انعقاد عقدی داده اند، که هیچ میل باطنی برای انجام آن نداشته اند.

انواع اکراه در ازدواج

1. اکراهی که به درجه اجبار برسد طوری که باعث از بین رفتن اراده و اختیار در فرد شود. در این صورت به علت نداشتن قصد، عقد باطل است و رضایت بعدی نیز موجب درستی عقد باطل شده نمی شود. مثال شاخص این گونه اکراه، جایی است که دختر به حدی می ترسد که معنی کلماتی را که بر زبان جاری می کند، متوجه نمی شود.

2. طبق قانون، هر گاه شخصی که تهدید شده، بداند که تهدیدکننده نمی تواند تهدید خود را اجرا یا خود شخص بتواند بدون سختی، اکراه و اجبار را از خود دفع کند و عقد را جاری نکند آن شخص مجبور (مکره) محسوب نمی شود.

3. اگر دختر برای رهایی از سخت گیری خانواده، تن به ازدواج دهد ناچار و مکره محسوب نخواهد شد.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با تدلیس در ازدواج فریب یا تدلیس در ازدواج را مطالعه کنید.

منبع: پیام دلتا
انتشار: 6 خرداد 1399 بروزرسانی: 6 مهر 1399 گردآورنده: kalarena.com شناسه مطلب: 1207

به "اکراه در عقد نکاح و نظر قانونگذار" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "اکراه در عقد نکاح و نظر قانونگذار"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید