تصویرگری شرقی کتاب های ایرانی برای مخاطبان روسیه مجذوب کننده است - کالارنا

وی اضافه کرد: در این دوره از نمایشگاه، 6 سالن برای برگزاری نشست های تخصصی وجود داشت و مشروح نشست ها، زنده از شبکه اجتماعی روسیه پخش می شد. ازجمله این برنامه ها، آیین رونمایی کتاب جمهوری اسلامی ایران بود. 2000 بیننده، زنده که به مرور به 4 هزار بیننده رسید، مخاطب این مراسم بودند. توجه به شبکه های اجتماعی ملی روسیه در این نمایشگاه درخور توجه بود و تبلیغ این شبکه در تلویزیون نمایشگاه مدام پخش می شد؛ همچنین کلیپی که از نمایشگاه کتاب تهران تهیه شده بود چند بار در برنامه پخش تلویزیون نمایشگاه قرار گرفت.

محقق درباره سالن های برگزاری نشست ها در نمایشگاه کتاب مسکو گفت: سالن هایی که برنامه های نمایشگاه در آن اجرا می شد، ساعت به ساعت برنامه داشت و لحظه ای خالی نبود. برنامه هایی مانند دیدار با نویسنده، جشن امضا، رونمایی از کتاب و کارگاه های نویسندگی و تصویرگری.

وی با بیان این مطلب که توجه به نشر کتاب کودک و نوجوان، رویکرد این دوره از نمایشگاه کتاب مسکو بود، اضافه کرد: طبق آمار، سال 2021، 13 هزار عنوان کتاب کودک در روسیه منتشر شده که با توجه به جمعیت روسیه که تقریبا دو برابر جمعیت ایران است، این تعداد، رقم کمی است؛ حال در ایران سالانه بیش از 16 هزار عنوان کتاب کودک تولید می شود.

محقق ادامه داد: آمار شمارگان کتاب در روسیه با ایران تفاوت زیادی دارد. طبق آمار خانه کتاب و ادبیات ایران، شمارگان کتاب در ایران در یک سال، 109 میلیون نسخه است اما در روسیه شماگان کتاب در یک سال، 4 میلیون نسخه است. هرچند عناوین کتابی که در ایران تولید می شود تقریبا هم مقدار عناوین کتابی است که در روسیه منتشر می شود. در روسیه سالانه 110 هزار عنوان کتاب چاپ نخست و در ایران 107 هزار عنوان کتاب چاپ می شود.

وی اضافه کرد: روسی ها در حوزه تولید کتاب، تولیدات کمتری دارند و به شمارگان و تنو چاپ ، دقت بیشتری دارند. ما هم کتاب های زیادی داریم که متاسفانه برای تنو چاپ آنها اقدامی نشده و اگر این اتفاق بیفتد آمار نشر ما بهتر خواهد شد.

محقق، درباره ظرفیت بازار کتاب روسیه گفت: جامعه قابل توجهی در روسیه را مسلمانان تشکیل می دهند به نظر می رسد از این ویژگی می توان به عنوان یک زمینه مالی در حوزه نشر استفاده کرد.

رئیس اداره انتشارات و ارتباطات علمی نهاد کتابخانه های عمومی کشور ادامه داد: در نمایشگاه کتاب روسیه و در مراجعه ناشران و تصویرگران به غرفه ایران، متوجه دو نکته درباره تصویرگری کتاب کودک شدیم. برخی از آن ها تصویرگری فانتزی و دیجیتالی معمول که در ایران انجام می دهیم را نمی پسندیدند، تصاویر در کتاب های روسی بسیار رئال است مثلا چهره یک خرس را همانند یک خرس واقعی می کشند و با دنیای فانتزی فاصله دارند.

محقق ادامه داد: نکته دیگر اینکه به گفته خودشان چیزی که دوست دارند در تصویرگری کتاب های فارسی ببینند، تصاویر سنتی ایرانی و شرقی مانند لباس های بلند و عبا همچنن کلاه های سنتی ایرانی است. در این خصوص نیز دو نگاه وجود داشت؛ برخی می گفتند باید پذیرفت روسیه یک کشور شرقی محسوب نمی شود و این تصاویر شرقی در روسیه فروش ندارد. برخی دیگر می گفتند تصاویر شرقی به دلیل تفاوتی که با کتاب های دیگر دارد برای روسیه اولویت دارد و ممکن است مخاطبان روسی این تصاویر نو را بیشتر بپسندند.

وی درباره بازار کتاب روسیه نیز گفت: بازار کتاب روسیه، بازار گسترده ای است و تصویرگران و نویسندگان ایرانی می توانند به این عرصه وارد شوند اما باید از طریق ناشران روسیه وارد این بازار شد. ارتباط گیری آژانس های ادبی ایران با انتشارات روسیه بسیار کمک کننده است. در حوزه متن باید به این موضوع توجه داشته باشیم که با ترجمه یک داستان، گروه سنی آن یک مرحله به اصطلاح بالاتر می رود و موجب می شود در داستان کودک، دستکاری شود.

محقق ادامه داد: با این حال ورود به بازار روسیه از طریق تصویرگران ایرانی، بازار راحت تری است اما باید ارتباط میان ناشران، تصویرگران و آژانس های ادبی در روسیه و ایران شکل بگیرد تا شاهد این ارتباط باشیم؛ همچنین برای بازار کتاب ایران در روسیه باید توجه داشت که ترجمه های باکیفیت و برای مخاطب روسی قابل فهم باشد؛ بنابراین باید با یک کار قوی، وارد بازار روسیه شویم تا بتوانیم مخاطبان را جذب کنیم در غیر این صورت مخاطب، آن را پس می زند.

وی با اشاره به راه چاره انتشارات ووچه روسیه برای شناساندن کتاب به مخاطبان خود گفت: انتشارات ووچه، یک شرکت انتشاراتی بزرگ و معتبر در روسیه است که سالانه حدود 5 میلیون نسخه کتاب در روسیه چاپ و توزیع می کند. یکی از کارکنان این شرکت می گفت، تعدادی از این کتاب ها را باید رایگان به کتابخانه ها اهدا کنیم تا آن کتاب ها به فروش برسد و خوانده شود؛ علاوه براین باید زمان و مبلغ مشخصی صرف کنیم و برای آن کتاب، رویداد برگزار کنیم تا آن کتاب بهتر دیده شود.

محقق ادامه داد: ورودی این نمایشگاه برای 5 روز 500 روبل و یک بار بازدید از نمایشگاه بین 150 الی 200 روبل در نظر گرفته شده بود. طبق گفته ناشران در این نمایشگاه، میانه قیمت کتاب در نمایشگاه نیز معمولا زیر 1000 روبل است تا مردم توانایی خرید داشته باشند مگر کتاب های خاص که بالای این مبلغ باشد.