نان و شیرینی های قشم: طعمی که فراموش نخواهید کرد
به گزارش کالارنا، مردم جزیره قشم نان و شیرینی های سنتی متنوع و خوشمزه ای دارند. تمامی این نان ها و شیرینی ها در نانوایی ها، فروشگاه های سوغات و شیرینی فروشی های جزیره موجود هستند و در دسترس مشتریان قرار دارند. اگر شما هم علاقه مند به طعم های متفاوت هستید با خبرنگاران همراه باشید تا با انواع نان سنتی و شیرینی های سنتی قشم آشنا شویم.
توموشی، معروف ترین نان سنتی قشم
نان تموشی یا توموشی معروف ترین نان سنتی قشم است که از آرد و آب تهیه می گردد. برای تهیه این نان نازک و خوشمزه ابتدا آرد و آب را با یکدیگر ترکیب نموده و خمیر به دست آمده را روی تابه داغ پهن می نمایند. پس از آن که خمیر کمی جمع شد، پنیر یا تخم مرغ روی نان پخش می نمایند.
بعلاوه بعضی ها در زمان پخت نان توموشی، کمی به آن مهیاوه (مایعی تیره رنگ و خاکستری که بوی تندی دارد) یا سوراغ (نوعی چاشنی یا مربای محلی جنوبی) می زنند. این مواد علاوه بر خوشمزه تر کردن نان، باعث زیبایی ظاهری آن هم می گردد.
نان توموشی یک صبحانه یا عصرانه بسیار مقوی و خوشمزه است و می توانید آن را با چای یا به تنهایی نوش جان کنید.
نان رخته یا نان ریخته، از خوشمزه ترین نان های سنتی قشم
نان رخته یا نان ریخته از خوشمزه ترین نان های سنتی قشم است. برای تهیه این نان ابتدا آرد را الک نموده و آن را کم کم با آب ولرم مخلوط می نمایند تا خمیری سفت تر از خمیر نان توموشی به دست آید. سپس خمیر را بر روی تابه داغ ریخته و آن را با دست یا ملاقه پخش می نمایند.
پس از برشته شدن یک طرف نان آن را برگردانده و روی نان را با روغن، مهیاوه یا سوراغ می پوشانند. بعلاوه بعضی ها به جای این مواد، روی نان تخم مرغ می ریزند. مردم قشم نان ریخته را به تنهایی یا همراه با تخم مرغ برای صبحانه میل می نمایند.
گرده، یک نان ساده و خوشمزه
گرده یک نان ساده و خوشمزه است که مواد اولیه آن شامل آرد، نمک و آب هستند. برای تهیه این نان سنتی قشم آرد، آب و نمک را با یکدیگر مخلوط می نمایند. سپس خمیر به دست آمده را بر روی تابه یا درون تنور پهن نموده و آن را می پزند.
پس از آنکه دو طرف نان برشته شد آن را از تابه یا تنور خارج نموده و کمی سوراغ یا روغن محلی روی نان می ریزند. با این کار نان گرده طعم بهتری پیدا می نماید.
نان خمیر تره، شیرین ترین نان سنتی قشم
خمیر شیرین یا نان خمیره تره شیرین ترین نان سنتی قشم است. برای تهیه این نان ابتدا موادی مانند آرد، شکر، ماست، آب و تخم مرغ را با هم مخلوط می نمایند. سپس خمیر به دست آمده را چند ساعت در جای گرم استراحت می دهند تا ور بیاید.
در ادامه خمیر را به چانه های کوچک تقسیم نموده و آن ها را روی تابه داغ برشته می نمایند. بعضی از افراد محلی قشم این نان را داخل روغن سرخ می نمایند.
تجربه ای متفاوت از سفر را با تورهای خبرنگاران تجربه کنید
خمیر ترش، معروف به نان خمیر خشکه
خمیر ترش معروف به نان خمیر خشکه یکی دیگر از نان های سنتی قشم است که مواد اولیه آن شامل آرد، آب و نمک هستند. مردم محلی قشم ابتدا خمیر سفتی از ترکیب این مواد آماده می نمایند و بعد آن را با چانه های میانه و ضخامت نسبتاً زیاد روی تابه داغ برشته می نمایند.
در نهایت پس از برشته شدن دو طرف نان، آن را به مهیاوه یا روغن آغشته می نمایند. در صورتی که تمایل داشتید این نان خوشمزه را به عنوان سوغات تهیه کنید می توانید به سوغاتی فروشی های قشم سر بزنید.
نان حفصه، یک میان وعده مقوی و لذیذ
نان قشمی یا نان حفصه یک میان وعده مقوی و لذیذ و یکی دیگر از نان های سنتی قشم است که مواد اولیه آن شامل آرد، شکر، خمیر مایه و شیر خشک هستند. برای تهیه نان حفصه مواد اولیه را درون یک ظرف بزرگ با یکدیگر مخلوط می نمایند.
سپس وسط مخلوط را گود نموده و تخم مرغ زده شده را در این بخش می ریزند. در ادامه کمی آب به مواد اضافه نموده و مخلوط را هم می زنند. بعد خمیر به دست آمده را چند ساعت استراحت می دهند و پس از حجیم شدن، آن را با چانه تقسیم می نمایند.
حالا خمیرهای چانه زده شده را با پارچه می پوشانند و کمی دیگر به آن استراحت می دهند. در مرحله بعد روی خمیرها تخم مرغ، مهیاوه، سیاهدانه و کنجد زده می گردد. حالا نوبت سرخ کردن خمیرها درون روغن داغ می رسد.
نان حفصه پس از پخته شدن ظاهری شبیه به پیراشکی پیدا می نماید. بعلاوه مردم محلی قشم در زمان سرو روی این نان را با زعتر (ترکیبی از سبزیجات خشک) و کمی روغن می پوشانند. این کار عطر و طعم بهتری به نان می دهد.
نان دستی، ساده ترین نان محلی قشم
نان دستی ساده ترین نان محلی قشم است که از آرد، نمک و آب تهیه می گردد. مردم محلی قشم برای پخت این نان ابتدا مواد اولیه را با یکدیگر ترکیب می نمایند و سپس خمیر به دست آمده را روی تابه داغ پهن نموده و می پزند.
پس از برشته شدن دو طرف نان، با استفاده از یک شاخه درخت خرما کمی سوراغ روی آن اضافه می نمایند و در نهایت آن را از روی تابه برمی دارند. پیشنهاد می کنیم در سفرتان به قشم نان دستی را در وعده صبحانه یا عصرانه همراه با عسل یا پنیر نوش جان کنید.
نان خمیر عربی، نوعی نان نرم و شیرین
نان خمیر عربی نوعی نان نرم و شیرین و یکی دیگر از نان های سنتی قشم است. برای تهیه این نان ابتدا شیر، آرد، شکر، مایه خمیر و آب را با یکدیگر ترکیب نموده و خمیر به دست آمده را مدتی استراحت می دهند.
سپس خمیر پف نموده را چانه زده و آن ها را بر روی تابه داغ می پزند. در مرحله آخر روی نان ها با کمی کنجد و تخم مرغ پوشانده می گردد.
بالاتاوه، یک نان سنتی مرغوب
بالاتاوه یک نان سنتی مرغوب در جزیره قشم است که در بین اهالی محبوبیت زیادی دارد. برای تهیه این نان آرد را با آب و نمک ترکیب نموده و سپس آن را یک شب استراحت می دهند تا پف کند.
صبح روز بعد خمیرها را چانه می زنند و روی آن را به روغن آغشته می نمایند. سپس خمیرها را روی تابه داغ پهن می نمایند تا برشته گردد.
نان ریخته سوراغی، متفاوت ترین نان سنتی قشم
نان ریخته سوراغی متفاوت ترین نان سنتی قشم است. برای پخت این نان ابتدا آرد، آب و سوراغ را با یکدیگر ترکیب نموده و سپس به آن پیاز اضافه می نمایند. در نهایت خمیری شل به دست می آید. در مرحله بعد با استفاده از یک فنجان مقداری خمیر روی تابه داغ پخش نموده و آن را می پزند.
پس از برشته شدن یک طرف نان، آن را برمی گردانند تا طرف دیگر هم برشته گردد. حالا نان ریخته سوراغی آماده است.
نان ستپوری معروف به پاراتا
نان ستپوری معروف به پاراتا یکی دیگر از نان های سنتی قشم است که طعم بسیار خوب و بافتی لایه لایه دارد. برای تهیه این نان آرد، آب و نمک را با هم مخلوط می نمایند. سپس خمیر به دست آمده را چانه زده و هر چانه را با وردنه صاف می نمایند.
در ادامه روی خمیرها روغن می ریزند و آن ها را تا می نمایند. بار دیگر نان را با وردنه پهن نموده و روی آن را با روغن می پوشانند. این کار سه الی چهار بار دیگر تکرار می گردد. در نهایت خمیر را روی تابه داغ برشته می نمایند. نان سپتوری پس از آماده شدن حالت ورقه ورقه پیدا می نماید.
نان تنوری، نان اصیل جزیره قشم
نان تنوری، نان اصیل جزیره قشم محسوب می گردد. برای تهیه این نان خوشمزه آرد، آب و نمک را با یکدیگر ترکیب می نمایند. سپس خمیر به دست آمده را چانه می زنند و کمی پهن می نمایند. در ادامه خمیرها را به دیواره تنور گِلی می زنند و روی آن روغن و تخم مرغ می مالند.
این نان سنتی قشم پس از آماده شدن بافت نرم و فشرده ای پیدا می نماید. افراد محلی معمولاً این نان را در کنار غذا یا به تنهایی میل می نمایند.
نان کروسی، نان سنتی قشم با مزه شیرین
نان کروسی، نان سنتی قشم با مزه شیرین و چرب است که طرز تهیه کاملاً متفاوتی دارد. بعلاوه این نان نسبت به دیگر نان های سنتی قشم دارای ضخامت بیشتری است. برای تهیه نان کروسی از تابه مخصوص دارای شش گودال حفره مانند استفاده می گردد.
مردم محلی قشم ابتدا این تابه را داغ می نمایند و سپس داخل هر شش حفره آن روغن ریخته و در ادامه درون آن ها خمیر می ریزند. پس از پخته شدن نان ها، آن ها را به درون کاسه ای پر از شیر و شکر می اندازند تا طعم چرب و شیرین پیدا کند.
کپوک، نان سنتی روستاهای قشم
کپوک نان سنتی روستاهای قشم است که بیشتر مصرف خانگی دارد و به ندرت می توان این نان را در فروشگاه های جزیره پیدا کرد. در بعضی از روستاهای قشم، زنان آرد را خمیر نموده و سپس آن را چانه می زنند و در نهایت درون تنور می پزند.
تنورهای پخت نان کپوک کوچک تر از تنورهای معمولی هستند و معمولاً برای گرم کردن آن ها از هیزم استفاده می گردد.
شیرینی لگیمات با ریشه عربی
شیرینی لیگمات با ریشه عربی یکی از خوشمزه ترین و معروف ترین شیرینی های سنتی قشم است. از این شیرینی به عنوان دسر هم در ماه رمضان استفاده می گردد. برای تهیه لیگمات ابتدا آرد، مایه خمیر و شکر را با یکدیگر ترکیب می نمایند.
سپس خمیر را برای مدتی استراحت می دهند. بعد خمیر را با استفاده از قاشق یا قیف مخصوص به شکل گلوله های کوچک درست نموده و آن ها را درون روغن سرخ می نمایند. در نهایت لیگمات های سرخ شده درون یک شیره مخصوص (تهیه شده از زعفران، گلاب، شکر یا عسل رقیق شده) غوطه ور می شوند.
شیرینی مالوکی، از خوشمزه ترین شیرینی های سنتی قشم
شیرینی مالوکی، از خوشمزه ترین شیرینی های سنتی قشم است که به عنوان سوغات این جزیره هم شناخته می گردد. برای تهیه این شیرینی موادی مانند تخم مرغ، آرد، بکینگ پورد یا خمیرمایه و ماست را با یکدیگر ترکیب می نمایند.
سپس خمیر به آمده را به شکل گلوله های کوچک درآورده و آن ها را درون روغن داغ سرخ می نمایند. در ادامه آن ها را از روغن خارج نموده و به پودر قند آغشته می نمایند. بعضی از افراد محلی، مالوکی را پس از آماده شدن به شربت تهیه شده از شکر، آب، گلاب، زعفران و پودر هل آغشته می نمایند.
بعلاوه بعضی ها این شیرینی را به صورت مغزدار تهیه می نمایند. برای این کار باید درون خمیر ها را با مخلوط گردو، پودر هل و پودر قند پر نموده و سپس آن ها را درون روغن سرخ کرد.
رنگینک یا رنگینه، شیرینی تهیه شده از خرما
رنگینک یا رنگینه، شیرینی تهیه شده از خرما است که در قشم طرف داران بسیاری دارد. برای تهیه این شیرینی مردم محلی قشم آرد را درون کره محلی سرخ می نمایند. سپس به آرد هل، دارچین و خرما اضافه نموده و مخلوط را درون یک ظرف می ریزند.
در خاتمه مخلوط را برش می زنند و آن را همراه با چای میل می نمایند. شیرینی رنگینک یک خوراکی سالم و مقوی است.
مسقطی جنوبی، یک شیرینی خوشمزه با ریشه عربی
مسقطی جنوبی، یک شیرینی خوشمزه با ریشه عربی است که از نشاسته، کره، زعفران، گلاب و انواع مغزیجات تهیه می گردد. برای آماده کردن این شیرینی باید مواد را کاملاً با هم ترکیب کرد و به هم زد تا ظاهری چسبناک و ژله مانند به خود بگیرید. جنوبی ها مسقطی را همراه با چای یا قهوه سرو می نمایند.
کیک هلر، خاص ترین شیرینی محلی قشم
کیک هلر خاص ترین شیرینی محلی قشم است. هلر نام یکی از روستاهای معروف جزیره قشم است که دو کارگاه شیرینی پزی دارد و انواع شیرینی های سنتی جنوبی از جمله کیک هلر را فراوری و پخش می نماید. در تهیه کیک هلر از موادی مانند آرد، تخم مرغ، شکر و وانیل استفاده می گردد.
بلالیت، دسری تهیه شده از رشته های ماکارونی
بلالیت، دسری تهیه شده از رشته های ماکارونی است که طعمی بسیار لذیذ دارد. برای تهیه این دسر یا شیرینی ابتدا رشته های ماکارونی را خرد نموده و با شکر یا شیره خرما و روغن تفت می دهند. سپس به آن کمی گلاب، زعفران و آب اضافه می نمایند و منتظر می مانند تا رشته ها نرم شوند.
شیرینی بلالیت یکی از شیرینی های سنتی قشم است که در وعده صبحانه یا میان وعده ها سرو می گردد.
کلوچه خرمایی، از معروف ترین شیرینی های سنتی قشم
کلوچه خرمایی، از معروف ترین شیرینی های سنتی قشم است. برای پخت این کلوچه آرد را با تخم مرغ، خرما و آب مخلوط نموده و بعد از تقسیم بندی، روی آن ها کمی زیره می ریزند. این شیرینی ممکن است به شکل مغزدار هم تهیه گردد.
سخن خاتمهی
در این مقاله انواع نان سنتی قشم و شیرینی های سنتی این جزیره را معرفی کردیم. همان طور که گفته شد بیشتر این نان ها و شیرینی های خوشمزه در فروشگاه ها و سوغاتی فروشی های جزیره قشم موجود هستند و می توانید در سفرتان به جزیره آن ها را بخرید.
سؤالات متداول
کدام نان سنتی قشم بافت لایه لایه دارد؟
نان ستپوری یا نان پاراتا بافتی لایه لایه دارد و از موادی مانند آرد، آب و نمک تهیه می گردد.
آیا می توان نان سنتی کپوک را از نانوایی ها و فروشگاه های قشم خریداری کرد؟
نان سنتی کپوک بیشتر در روستاهای جزیره قشم پخته می گردد و مصرف خانگی دارد. این نان به ندرت در فروشگاه ها موجود است.
کدام شیرینی سنتی قشم از رشته های ماکارونی تهیه می گردد؟
شیرینی بلالیت یکی از شیرینی های سنتی قشم است که از رشته های ماکارونی تهیه می گردد.
امکان خرید نان ها و شیرینی های سنتی قشم به عنوان سوغات وجود دارد؟
بله، در صورت تمایل می توانید نان ها و شیرینی های سنتی قشم را به عنوان سوغات بخرید.
منبع: الی گشت