2 طرز تهیه رب زغال اخته ، 14 نکته شکرک و کپک نزدن ، خواص و کاربردها
به گزارش کالارنا، رب زغال اخته یکی از چاشنی های خوش رنگ و خوش طعم پاییزیه که با طعم ترش و خاصش می تونه حسابی مزه غذا هاتون رو عوض کنه. این رب رو از زغال اخته های رسیده و آبدار درست می کنن و چون پر از ویتامین C و آنتی اکسیدانه، هم خوشمزه ست هم مقوی. وقتی خودتون توی خونه درستش کنین، مطمئن می شین هیچ مواد نگهدارنده یا افزودنی نداره و یه محصول سالم و طبیعی با دارین که هم کنار انواع غذاها و سالاد خوبه، هم می تونه به عنوان یه چاشنی ترش و خوش رنگ سر سفره بدرخشه. برای آشنایی با طرز تهیه رب زغال اخته این مقاله از در رو بخونید.
طرز تهیه رب زغال اخته در یک نگاه
برای تهیه رب زغال اخته، میوه های شسته و تمیز رو با کمی آب روی حرارت ملایم بپزید تا نرم بشن، بعد هسته هاشون رو با الک یا صافی جدا کنید. پوره به دست اومده رو دوباره روی حرارت بذارید و مدام هم بزنید تا غلیظ و خوشرنگ بشه. در آخر بعد از خنک شدن، داخل شیشه های تمیز بریزید و در یخچال یا جای خنک نگه داری کنید.
برای مطالعه جزئیات مراحل طرز تهیه رب زغال اخته ادامه این مطلب رو بخونید.
مواد اولیه برای تهیه رب زغال اخته
| مواد اولیه | اندازه مورد احتیاج |
| زغال اخته رسیده و سالم | 1 کیلوگرم |
| نمک | حدود 1 قاشق غذاخوری |
| آب | نصف تا 1 لیوان فرانسوی دسته دار |
مدت زمان آماده سازی مواد اولیه: حدود 15 دقیقه
مدت زمان لازم برای تهیه رب زغال اخته: حدود 90 دقیقه
مراحل طرز تهیه رب زغال اخته خانگی (روش اول)
رب زغال اخته یکی از چاشنی های خوش رنگ و پرطرفداره که طعم ترش ملایمش حسابی اشتها رو باز می کنه. برای درست کردنش در خانه، فقط به کمی حوصله و چند نکته ساده احتیاج دارید تا نتیجه اش هم خوشمزه باشه و هم ماندگار.
مرحله اول: مواد اولیه رو آماده کنید
در اولین مرحله از طرز تهیه رب زغال اخته، زغال اخته های رسیده و سالم رو انتخاب کنید و دم و برگ های اضافی رو جدا کنین. بعد توی یه کاسه بزرگ آب سرد بریزید و به آرومی هم بزنید تا گردوخاک و آلودگی ها جدا بشه. چند بار آب رو عوض کنید تا کاملاً تمیز بشه. در آخر آبکش کنید و بگذارید چند دقیقه ای بمونه تا آب اضافی خارج بشه.
مرحله دوم: زغال اخته ها رو بپزید
زغال اخته ها رو داخل قابلمه لعابی یا استیل بریزید (از قابلمه آلومینیومی استفاده نکنید چون رنگ و طعم رو تغییر می ده). حرارت رو روی ملایم بذارید و اگه لازم بود نصف لیوان آب اضافه کنید تا جوش بیاد و میوه ها کمی باز بشن. گاهی هم بزنید تا یکنواخت بپزن و ته نگیرن.
مرحله سوم: هسته ها رو از پوره زغال اخته جدا کنید
وقتی زغال اخته ها نرم و ترک خورده شدن، قابلمه رو از روی حرارت بردارید. مواد رو داخل یک صافی یا الک فلزی بریزید و با پشت قاشق یا پوره ساز دستی فشار بدید تا تمام گوشت و آب میوه از هسته ها جدا بشه. این مرحله رو با حوصله انجام بدین چون روی قوام و اندازه رب نهایی تأثیر زیادی داره.
مرحله چهارم: پوره زغال اخته رو دوباره روی حرارت قرار دهید
پوره به دست اومده رو دوباره داخل قابلمه برگردونید و روی حرارت ملایم قرار بدین. مرتب هم بزنید تا ته نگیره. بعد از حدود 20-30 دقیقه که آغاز به غلیظ شدن کرد، نمک رو اضافه کنید. پخت رو ادامه بدین تا قوام مواد شبیه بشه و اثری از آب اضافی نمونه.
برای تهیه نمک به صورت و اینترنتی به وسیله فروشگاه های می تونید اقدام کنید.
مرحله آخر: رب زغال اخته رو خنک و نگهداری کنید
وقتی قوام مناسب رسید، قابلمه رو از روی حرارت بردارید و اجازه بدین رب کاملاً خنک بشه. بعد اون رو داخل شیشه های تمیز و خشک بریزید. برای ماندگاری بیشتر، می تونید روی سطح رب کمی روغن مایع یا زیتون بریزید. شیشه ها رو در یخچال نگه داری کنید تا طعم، رنگ و کیفیتش حفظ بشه.
برای تهیه انواع از جمله رب زغال اخته آماده هم به صورت حضوری و اینترنتی به وسیله فروشگاه های می تونید اقدام کنید.
مواد لازم برای تهیه رب زغال اخته
| مواد اولیه | اندازه مورد احتیاج |
| زغال اخته بدون هسته | 1 کیلوگرم |
| شکر | 200 گرم |
| وانیل | 1/4 قاشق چای خوری |
| آبلیمو | 2 قاشق غذاخوری |
مدت زمان آماده سازی مواد اولیه: حدود 4 تا 5 ساعت
مدت زمان پخت و تهیه کامل رب زغال اخته: حدود 90 دقیقه
طرز تهیه رب زغال اخته با طعم دهنده (روش دوم)
در این روش طرز تهیه رب زغال اخته در خانه، با اضافه کردن طعم دهنده هایی مثل وانیل طعم رب بهتر خواهد شد و طعمی شبیه به رب زغال اخته کارخانه ای پیدا خواهد نمود.
مرحله اول: زغال اخته ها رو آماده و با شکر مخلوط کنید
در این روش درست کردن رب زغال اخته، زغال اخته ها رو بعد از شستن با آب سرد و گرفتن آب اضافی، بریزین توی یه ظرف بزرگ لعابی یا شیشه ای. شکر رو لایه لایه روشون بپاشین تا همه شون حسابی به شکر آغشته بشن. روش رو با سلفون یا درِ مناسب بپوشونین و بذارین حدود 4-5 ساعت (یا از شب تا صبح) تو یخچال بمونه تا آب بندازه و یه شربت خوشرنگ و خوش طعم شکل بگیره.
شکر رو به صورت حضوری و اینترنتی به وسیله فروشگاه های می تونید تهیه کنید.
مرحله دوم: مخلوط زغال اخته و شربتش رو بجوشونید
مخلوط زغال اخته و شربتی که ازشون دراومده رو بریزین تو قابلمه کف ضخیم (لعابی یا استیل بهتره). بذارین روی حرارت میانه تا کم کم جوش بیاد. وقتی جوشید، حرارت رو ملایم کنین و کف روی شربت رو با قاشق بگیرین تا رب شفاف بمونه. این کارو دو سه بار در طول جوشیدن تکرار کنین. حدود 10 دقیقه ادامه بدین تا میوه ها نرم بشن و پوستشون بترکه.
مرحله سوم: زغال اخته ها رو از صافی رد و هسته ها رو جدا کنید
قابلمه رو از روی حرارت بردارین و کمی صبر کنین خنک بشه. بعد مواد رو کم کم داخل صافی فلزی ریز یا پارچه نخی تمیز بریزین و با پشت قاشق یا ملاقه فشار بدین تا گوشت و آب میوه جدا بشه و هسته ها پشت صافی بمونن. هر بار که صافی پر از هسته شد، خالی کنین و ادامه بدین. پوره صاف شده رو دوباره برگردونین داخل قابلمه تمیز.
مرحله چهارم: پوره صاف شده رو با وانیل و آبلیمو بجوشونید
پوره رو روی حرارت ملایم بذارین و هم بزنین تا یکدست گرم بشه. وقتی آغاز به جوشیدن آرام کرد، پودر وانیل رو اضافه کنین و کمی هم بزنین تا بو و طعمش تو کل مواد پخش بشه. حدود 10-15 دقیقه بعد، وقتی پوره کمی غلیظ شد، آبلیمو رو اضافه کنین تا طعم رب متعادل و از شکرک زدن جلوگیری بشه.
آبلیمو و وانیل رو به صورت حضوری و اینترنتی به وسیله فروشگاه های می تونید تهیه کنید.
مرحله پنجم: رب زغال اخته رو به قوام دلخواه برسونید
حرارت رو ملایم نگه دارین تا پوره کم کم غلیظ بشه. هر چند دقیقه یک بار هم بزنین تا ته نگیره. برای تست قوام، یه قطره از رب رو روی بشقاب سرد بندازین؛ اگر زیاد پخش نشد و لبه هاش کمی ژله ای شد، رب آماد ه ست.
مرحله آخر: رب زغال اخته آماده رو خنک و در شیشه های استریل نگهداری کنید
رب داغ رو کنار بذارین تا تو دمای محیط کامل خنک بشه. بعد با قاشق یا ملاقه تمیز بریزین تو شیشه های خشک و استریل، درشون رو محکم ببندین و تو یخچال یا جای خنک و تاریک نگهداری کنین.
خواص رب زغال اخته
رب زغال اخته علاوه بر طعم ترش و خوشمزه، کلی خاصیت داره. این رب منبع خوب ویتامین C و آنتی اکسیدانه. آنتی اکسیدان ها نقش محافظ بدن رو دارن. جلوی خرابکاری مولکول های مزاحمی که به سلول ها آسیب می زنن و باعث پیری زودرس یا برخی بیماری ها می شن رو می گیرن.
مصرف رب زغال اخته گردش خون رو بهتر می کنه. می تونه فشار خون رو پایین بیاره و جلوی بیماری های قلبی رو بگیره. ترکیبات فعالش مانع رسوب چربی در رگ ها می شن. خاصیت ضدباکتریایی داره و برای سلامت دهان مفیده. حتی از عفونت های مجاری ادراری هم پیشگیری می کنه.
موارد استفاده از رب زغال اخته
رب زغال اخته فقط یک چاشنی ترش و خوش رنگ نیست؛ این ماده با طعم خاص و رنگ مجذوب کنندهش می تونه هم غذای روزمره و هم سفره مهمانی رو متفاوت کنه. از گرفته تا غذاهای مدرن و حتی برخی دسرها، همگی می تونن از عطر و طعم رب زغال اخته بهره ببرن.
- خورش ها: برای ایجاد طعمی متعادل بین ترشی و شیرینی، می تونیم در خورش هایی مثل فسنجان، مرغ ترش یا خورش آلو از رب زغال اخته استفاده کنیم. این رب رنگ خورش رو خوشرنگ تر و لعاب دار می کنه و عطر خاصی به غذا می ده.
- سس ها: با ترکیب رب زغال اخته، کمی روغن زیتون، نمک و ادویه، یک سس غلیظ با طعمی ملس درست می شه که برای انواع سالاد، پیش غذا یا حتی کنار گوشت سفید مثل مرغ و بوقلمون عالیه.
- پلوی مخلوط: اضافه کردن رب زغال اخته به پلوهایی مثل آلبالو پلو یا انواع پلوهای ترکیبی، باعث می شه برنج رنگی زیبا و طعمی تازه بگیره. این ترکیب مخصوصاً برای مهمانی ها جلوه بسیار خوبی داره.
- ساندویچ ها و برگرها: می تونیم یک لایه نازک رب زغال اخته رو روی نان انواع ساندویچ بکشیم و بعد گوشت یا سبزیجات رو اضافه کنیم. ترشی ملایم این رب، چربی گوشت یا پنیر رو متعادل می کنه.
- پیش غذا و مزه ها: کنار زیتون، ماست چکیده یا پنیر لیقوان، رب زغال اخته یک مزه متفاوت و مجذوب کننده ایجاد می کنه که برای آغاز یک مهمانی یا دورهمی عالیه.
- ماریناد (چاشنی خواباندن): ترکیب رب زغال اخته با کمی روغن، سیر و ادویه، یک ماریناد فوق العاده برای خواباندن مرغ یا ماهیه. این کار باعث می شه گوشت تردتر بشه و طعمی خاص پیدا کنه.
- دسر و شیرینی: اندازه کمی رب زغال اخته رو می تونیم به تارت میوه، کاپ کیک یا حتی کرم پنیر اضافه کنیم. این کار طعم شیرینی رو متعادل و دسر رو شیک تر می کنه.
نکات مهم در طرز تهیه رب زغال اخته
- زغال اخته ها رو باید تازه و کاملاً رسیده انتخاب کنید تا هم رنگ رب خوشرنگ تر باشه و هم طعمش ترش و ملس و غلیظ بشه.
- قبل از آغاز پخت، میوه ها رو چند بار با آب سرد خوب بشویید تا هر گرد و خاک یا برگ و ساقه اضافی از بین بره.
- برای پخت رب زغال اخته، قابلمه لعابی یا استیل انتخاب کنید چون با میوه واکنش نمی ده و باعث تغییر رنگ یا طعم رب نمی شه.
- حین پخت مرتب و مداوم هم بزنید، مخصوصاً وقتی رب داره غلیظ می شه، چون خیلی راحت ته می گیره و بوی سوختگی می گیره.
- در طرز تهیه رب زغال اخته، شعله رو از اول تا آخر ملایم نگه دارید تا رنگ میوه ها تیره و مزه شون تلخ نشه.
- اگر موقع پخت دیدید مواد زیادی سفت شده، کمی آب جوش اضافه کنید ولی مرحله به مرحله، نه یک باره، تا بافت رب خراب نشه.
- وقتی زغال اخته ها نرم شدن، حتماً از صافی ردشون کنید تا پوست و هسته جدا بشه و در نهایت رب یکدست و لطیف داشته باشید.
- بعد از صاف کردن، حرارت رو حتی کمی کمتر کنید تا آرام آرام غلیظ بشه و نسوزه.
- رب رو تا جایی بجوشانید که وقتی با قاشق وسطش رو می کشید، ردش چند لحظه باقی بمونه ولی آنقدر سفت نشه که بعد از خنک شدن قاشق توش گیر کنه.
- وقتی رب کاملاً خنک شد، داخل شیشه های تمیز و خشک بریزید، درش رو محکم ببندید و در یخچال یا جای خنک و تاریک نگه دارید تا رنگ و طعمش موندگار بمونه.
فوت و فن های خوشمزه شدن رب زغال اخته
چی کار کنیم رب زغال اخته کپک نزنه؟
برای جلوگیری از کپک زدن، حتماً رب رو بعد از خنک شدن داخل شیشه کاملاً خشک و تمیز بریزید. روی سطح رب کمی روغن مایع یا روغن زیتون بریزید تا لایه محافظ ایجاد بشه و شیشه رو در یخچال یا جای خنک و تاریک نگه دارید.
چه نوع زغال اخته ای برای رب بهتره؟
زغال اخته های کاملاً رسیده، سفت و قرمز تیره برترین انتخاب هستن چون هم رنگ رب رو خوشرنگ تر می کنن و هم طعمش رو غلیظ تر.
رب زغال اخته رو چقدر می شه نگه داشت؟
اگر اصول بهداشتی رو رعایت کنید و رب رو در ظرف دربسته و جای خنک نگه دارید، تا یک سال بدون مشکل قابل استفاده ست.
چطور بفهمیم رب غلظت مناسبی داره؟
وقتی قاشق رو وسط رب می کشید و مسیرش چند ثانیه باقی می مونه، یعنی به غلظت مناسب رسیده.
منبع: افق کوروش